ترکیه مانند بسیاری از کشورهای در حال توسعه، دارای مجموعهای منسجم و ریشهدار از نهادهای اجتماعی امروزی نیست. مهمترین علت این امر، نبود بخش خصوصی قوی در این زمینه است. از این رو، بیشتر نهادهای اجتماعی، نهادهای رسمی دولتی هستند. گروهها و دستهجات سیاسی را میتوان یکی از مهمترین نهادهای اجتماعی این
کشور به شمار آورد. تعداد و تنوع آنها شکلدهنده
بسیاری از ساختارها و روابط اجتماعی است.
در آخرین انتخابات رسمی این کشور نزدیک به پنجاه حزب سیاسی فعال بودهاند.بیشتر آنها پیشینه فعالیت طولانی ندارند، ولی ادامه فعالیت آنها موجب شکلگیری نهادهای اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی میشود.
بیشتر نهادهای اجتماعی بینالمللی در ترکیه فعال بوده و دفتر نمایندگی دارند. بسیاری از سازمانها، نهادها و صندوقهای سازمان ملل مانند یونسکو و یونیسف در ترکیه دفتر نمایندگی داشته و در سطح گستردهای فعالیت میکنند. ترکیه دارای یک جامعه گسترده دانشگاهی است که از آن میتوان به عنوان یکی از قویترین و تاثیرگذارترین طیفهای اجتماعی در جامعه ترکیه یاد کرد. در این کشور بیش از هجده دانشگاه اصلی وجود دارد که بزرگترین آنها شامل دانشگاه استانبول، دانشگاه گالاتاسرای، دانشگاه مرمره، دانشگاه آنکارا، دانشگاه آتاتورک، دانشگاه قونیه و دانشگاه دیارالبکر میشوند. بیشتر دانشگاهها در شهرهای استانبول و آنکارا ساخته شده است. در این دانشگاهها، شمار فراوانی دانشجوی خارجی از جمله دانشجویان ایرانی حضور دارند. جامعه دانشگاهی ترکیه تاثیر زیادی در روابط سیاسی و اجتماعی حاکم بر ترکیه دارد.
همانگونه که گفته شد، بیش از 99 درصد از جمعیت ترکیه را مسلمانان تشکیل میدهند که در میان آنها نیز مذاهب اسلامی حنفی، شافعی، علوی و شیعه دیده میشوند. ولی با این وجود، به دلیل ماهیت سکولار حکومت ترکیه، یافتن نهادهای سازمان یافته و فعال در سطح جامعه این کشور چندان ساده نیست. مساجد ترکیه به دلیل معماری بسیار زیبای آنها، در جهان اسلام بسیار مشهور هستند. ولی این مساجد بیشتر محل جذب گردشگر و انجام فرایض فردی دینی هستند. نماز جمعه در سطح شهرهای ترکیه برگزار میشود، ولی در آنها نیز مسایل و روابط اجتماعی پیگیری چندانی نمیشود. آتاتورک پس از بستن مساجد، خانقاهها، طریقتها و دایره مشایخ عثمانی، برای زیر نظر داشتن دین اسلام در ترکیه، در سال 1924 میلادی «دیانت ترکیه» را تاسیس کرده که تا به حال نیز تداوم یافته است. دیانت بزرگترین یار دولت لاییک است و دولت به وسیله دیانت، مسلمانان را زیر نظر میگیرد و کنترل میکند. بعضی از مواد قانون اساسی ترکیه در این خصوص چنین است: